لاکتیک­ اسید Lactic acid

لاکتیک­ اسید

لاکتیک­اسید با فرمول CH_۳CH(OH)COOH یک اسید آلی با گروه عاملی کربوکسیل و هیدروکسیل است. ساختار مولکولی آن در شکل زیر نشان داده شده است. نام شیمیایی آن S-۲-هیدروکسی­پروپانوئیک­اسید می­باشد. این اسید از جوانهیر کربوهیدرات­های ساده مثل گلوکز، ساکاروز و لاکتوز حاصل می­شود. به­صورت طبیعی نیز در اثر فعالیت شدید بدنی در ماهیچه­ها تولید می­گردد.

ساختار مولکولی اسیدلاکتیک

دمای جوش لاکتیک­اسید °C۱۲۲ است. دمای ذوب پایینی دارد و بستگی به ساختار ایزومری لاکتیک­اسید دارد. این مولکول دو تا ایزومر دارد: راست­گرد (D) و چپ­گرد (L). دمای ذوب هر کدام از این دو ایزومر برابر °C۵۳ می­باشد، اما در حالت مخلوط (DL) دمای ذوب به °C۱۶.۸ کاهش می­یابد. معمولا لاکتیک­اسید تجاری به صورت مخلوط دو ایزومر می­باشد. شکل زیر لاکتیک­اسید جامد و مایع را نمایش می­دهد. این محصول در حالت جامد پودری سفیدرنگ است و در حالت مایع شفاف و بی­رنگ می­باشد. مشخصات لاکتیک­اسید در جدول زیر ذکر شده است.

مشخصات اسیدلاکتیک جامد و مایع

جدول زیر مشخصات MSDS مربوط به لاکتیک­اسید مایع را نشان می­دهد. این محصول قابل اشتعال است. حین آتش­سوزی باید از مواد مخصوصی استفاده شود که در جدول ذکر شده است و نباید از جت آب استفاده شود. لاکتیک­اسید از نظر بهداشت و سلامت می­تواند باعث حساسیت­هایی روی بدن انسان شود. خورنده است. دمای فلش آن بالاتر از °C93.3 می­باشد.

مشخصات MSDS لاکتیک­اسید مایع

 کاربرد های لاکتیک اسید

لاکتیک­اسید هم در صنایع غذایی و هم در صنایع دیگر مثل داروسازی، لوازم آرایشی و شوینده­ها کاربرد دارد.

صنایع غذایی

این محصول در صنایع غذایی بیشتر به عنوان افزودنی به طیف وسیعی از مواد غذایی اضافه می­شود. از این محصول به منظور بهبود طعم، ضدعفونی کردن و افزایش طول عمر مواد غذایی استفاده می­شود. کاربردهای لاکتیک­اسید در صنعت مواد غذایی به شرح زیر است.

1. محافظ طعم مواد غذایی

سرکه که به­طور سنتی برای تنظیم pH مواد غذایی مورد استفاده قرار می­گیرد طعم غذا را به­شدت تغییر می­دهد. لاکتیک­اسید جایگزین بسیار مناسبی می­باشد چرا که طعم میوه و سبزی­جات، محصولات گوجه فرنگی، پنیر و گیاهان دارویی را بهبود می­دهد.

2. تولید نوشیدنی­ها

از لاکتیک­اسید برای جایگزینی کامل یا کسری از سیتریک­اسید موجود در نوشیدنی­ها استفاده می­شود. این کار باعث می­شود که نوشیدنی یک مزه­ی ترش ملایم پیدا کند. علاوه­براین میزان شیرینی کاهش می­یابد و در نتیجه طول عمر نوشیدنی بالاتر می­شود. لاکتیک­اسید درون نوشیدنی –به­دلیل حلالیت بالایی که دارد- احتمال تشکیل رسوب را کاهش می­دهد. لازم به ذکر است که تشکیل رسوب باعث افت کیفیت نوشیدنی می­شود. علاوه­براین، لاکتیک­اسید از نوشیدنی در برابر باکتری­ها، قارچ­ها و مخمرها محافظت می­کند.

3. پایدارکننده­ی رنگ میوه­ها و سبزی­جات

میوه­ها و سبزی­ها در زمان بعد از برداشت کم­کم دچار تغییر رنگ می­شوند. لاکتیک­اسید می­تواند به پایداری رنگ میوه­ها و سبزی­ها کمک کنند. آنها جایگزین اسیدهای آلی می­شوند و از طریق محدود کردن فعالیت آنزیم­هایی که باعث رنگ­زدایی می­شوند، رنگ محصول را حفظ می­کنند. لاکتیک­اسید می­تواند پایداری آنتوسیانین را تا ۵۰ درصد افزایش دهد. آنتوسیانین یک رنگ­دانه­ی بنفش متمایل به قرمز است که در میوه­ها یافت می­شود. این رنگ­دانه کم­کم بی­رنگ شده و محو می­شود. لذا از لاکتیک­اسید استفاده می­شود تا طول عمر آن بالاتر رود و رنگ میوه حفظ شود.

4. ضدعفونی کردن میوه­ها و سبزی­جات

لاکتیک­اسید می­تواند به عنوان جایگزین موادی مثل کلر و هیدروژن­پراکسید در شستشو و ضدعفونی کردن میوه­ها و سبزی­ها مورد استفاده قرار گیرد.

5. ضدعفونی کردن سس­ها

در سس­ها جایگزین سرکه و یا استیک­اسید می­شود. از این محصول برای بالا بردن ایمنی سس­ها در برابر باکتری­هایی مثل لیستریا مونوسیاتوژن، باسیلوس­سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس استفاده می­شود.

6. اسیدی کردن گوشت

از لاکتیک­اسید برای ضدعفونی نمودن سطح گوشت و مرغ تازه استفاده می­شود.

7. خوراک حیوانات اهلی

از لاکتیک­اسید برای افزایش ایمنی خوراک حیوانات اهلی در برابر باکتری­هایی مثل اشرشیاکلی و سالمونلا استفاده می­شود. با وجود لاکتیک­اسید در خوراک حیوان، دستگاه گوارش حیوان اسیدی می­شود و از این طریق از رشد آلودگی جلوگیری به­عمل می­آید.

8. سایر کاربردهای غذایی

از لاکتیک­اسید برای تولید نمک­های لاکتات، استرهای لاکتات و لاکتیلات­ها استفاده می­شود که هر کدام از آنها کاربرد خاص خود را در صنایع غذایی دارد.

داروسازی

لاکتیک­اسید در تکنولوژی تولید لاکتات­های محلول در آب از یک­سری مواد نامحلول مورد استفاده قرار می­گیرد. علاوه­براین، این محصول برای دیالیز و تجزیه­ی فلزات مناسب است.

لوازم آرایشی

از لاکتیک­اسید برای تثبیت میزان اسیدیته و همچنین ضدعفونی کردن بعضی از لوازم آرایشی استفاده می­شود.

شوینده ­ها

از این محصول به عنوان رسوب­زدا، پاک­کننده­ی باقیمانده­ی صابون و یک عامل ضدباکتریایی در صنایع شوینده استفاده می­شود.

قرص­های حشره ­کش

از لاکتیک­اسید به همراه آمونیوم­بی­کربنات در تولید قرص­های جاذب پشه مورد استفاده قرار می­گیرد.

تولید مونومرها (پیش­ساز پلیمرها)

از لاکتیک­اسید برای تولید مونومرهای مختلف مثل لاکتید­ها، گلوکولیدها و کاپرولاکتون استفاده می­شود. بعدها این مونومرها برای تولید هموپلیمرها یا کوپلیمرهای مختلف به کار می­روند. در ادامه­ی این زنجیره، پلیمرهای حاصل می­توانند در زمینه­ی دارورسانی و ساخت بافت­های مصنوعی مورد استفاده قرار گیرند. جالب است بدانیم که بافت­های مصنوعی و دارورسانی دو تکنیک اتخاذ شده در درمان بیماری صعب­العلاج سرطان می­باشند.

تولید پلی­لاکتیک­اسید

لاکتیک­اسید در حضور کاتالیست پلیمریزه می­شود و به پلی­لاکتیک­اسید تبدیل می­شود. این پلیمر نوعی پلی­استر زیست­تخریب­پذیر است. پلی­لاکتیک­اسید یکی از پلاستیک­هایی است که نمی­توان آن را از طریق فرآیندهای پتروشیمی تولید نمود. لازم به ذکر است پلی­لاکتیک­اسید محصول پلیمری ارزشمندی است. این پلیمر نسبت به پلی­پروپیلن و پلی­استایرن به میزان کمتری از انرژی­های تجدیدناپذیر استفاده می­کند. همچنین میزان انتشار کربن­دی­اکسید از پلی­لاکتیک­اسید کمتر از یک­چهارم پلی­پروپیلن و پلی­استایرن است.

سایر کاربردها

اسیدلاکتیک در صنعت چرم­سازی، رنگرزی پارچه، ساخت حلال­ها، جوهر و لاک نیز کاربرد دارد.

در بخش مقالات به معرفی دسته ای از محصولات  شیمیایی پرداخته شده است.شایان ذکر است محصولات نام برده شده شامل مطالعات امکانسنجی می باشد. در گزارشات امکانسجی به وضعیت بازار،فرایندهای تولید و اطلاعات سرمایه‌گذاری مورد نیاز پرداخته شده  که تمامی این اطلاعات قابل ارائه به مشتریان می باشد.

این مقالات توسط شرکت آلما شیمی پاسارگاد برای شما تهیه شده است.